Shetland Pony atları, İskoçya’nın Shetland adalarında yetiştirilen atlardır. Tunç çağından bu yana söz konusu adalarda varlığı bilinen bu akıllı küçük atların İskandinav adalarına da sonradan geçtikleri varsayılmaktadır. Kökeni Celtic (Kelt) halklarının yetiştirdiği atlara kadar dayanan bu atlar da muhtemelen Keltler tarafından adalara getirilmişlerdir. Burada da serin, soğuk iklim koşulları ve az yiyecekle yetinebilen bu atlar tarih boyunca bölge halklarının en önemli yardımcısı oldular [1].

Fotoğraf 1: Shetland ponyleri, 1900'lü yıllar

Fotoğraf 2: Shetland Pony

Bölgede yer alan madenlerden maden çekmek, mağaralardan su taşımak ve zor koşullardaki tarım arazilerinde çokça kullanılmak üzere yetiştirildiler. İngiltere’de Sanayi Devrimi sırasında fabrikalara enerji sağlamak için kullanılan kömürün taşınmasında, kömür madenlerinde çalışanların en büyük yardımcılarıydı. 1847 yılında çıkarılan bir yasayla çocukların madenlerde çalışması yasaklandı. Bu tarihten sonra Shetland Ponylerine büyük talep oldu.

19. yüzyılın ortalarında Amerika Birleşik Devletleri’ne ihraç edilen Shetland pony’leri yine aynı amaçla ABD’deki madenlerde kullanıldılar. Atların en son kullanıldığı maden 1971 yılında kapatılıncaya kadar işlerini sürdürdüler. 

Fotoğraf 3: Shetland Pony

İngiltere Shetland Pony Aygır Kayıtları Derneği (The Shetland Pony Stud Book Society of the United Kingdom) ilk kayıtlarını 1890 yılında tutmaya başladı. 1957 yılında ise ırkın iyileştirilmesini sağlamak amacıyla Shetland Islands Premium Stallion Scheme (Shetland Adaları Birinci Sınıf Aygır Programı) uygulanmaya başlandı (Hendricks, 1995).

Shetland Pony’ler günümüzde Binicilik Kulüplerinde çocuklar için (Pony Club), araba sürüşünde, sirklerde, atlı gösterilerde, fuarlar ve karnavallarda çokça kullanılmaktadır. Hayvanat bahçelerinde ve Hipoterapi (Atlı Terapi) alanında aranan atlardandır.

Fotoğraf 4: Shetland Pony

Son derece akıllı ve çabuk öğrenme yetenekleri nedeniyle görmeyenler için Rehber Köpeklerin yerine de eğitilerek kullanılmaya başlanmıştır. 

Shetland pony’leri yuvarlak yüz hatları, geniş ve aralıklı gözleri, küçük ve uyumlu kulakları ile küçük bir kafa yapısı vardır. Kısa boyun kasları, küçük tıknaz gövdesi, kısa ve güçlü bacakları ile gövdeleri ile bağdaşmayan irilikte kemik yapıları vardır. Geniş ve kısa sırtı, uzun ve bol tüylü kuyruk ve yelesi en önemli fiziksel özelliklerini oluşturur. Çok güçlü olmaları nedeniyle kendi ağırlıklarının 8 – 9 katı kadar yük taşıyabilirler. Dikkatli bir beslenme sayesinde uzun ömürlü olurlar ve ortalama 30 yıl kadar yaşayabilirler.

Kışın tüylerinde bir hayli uzama görülür. Cidago yükseklikleri ortalama 71 - 117cm. arasında değişmektedir. Alaca renkler ve pinto dâhil hemen her renkte donlara sahiptirler.

Shetland Pony’ler son derece akıllı atlardır. Bu nedenle iyi eğitilmeleri gerekir. Eğitimlerine yeterince önem verilmezse inatçı, şımarık ve söz dinlemeyen bir at olurlar. Soğuğa dayanıklılıkları ile bilinirler. Kalın derileri ve kışın oldukça fazla uzayan tüyleri onları soğuğa karşı korur. Güçlü bacakları sayesinde derin karda bile rahatça yürüyebilir (Kidd, 1995).

Fotoğraf 5: Shetland Pony tayı

KAYNAKLAR

KİDD, Jane (1995). The Horse, The Complete Guide To Horse Breeds And Breeding, Tiger Boks International, London.

HENDRICKS, Bonnie L. (1995). International Encyclopedia of Horse Breeds, University of Oklahoma Press, Norman.

https://en.wikipedia.org/wiki/Shetland_pony

https://www.scotsman.com/lifestyle/a-short-history-of-the-shetland-pony-1-4026965

https://www.shetland.org/things/explore-nature/shetland-ponies

http://www.shetlandponystudbooksociety.co.uk/about-the-breed

http://www.shetland-pony.com

FOTOĞRAFLAR

1. https://www.scotsman.com/lifestyle/a-short-history-of-the-shetland-pony-1-4026965

2. http://www.hillashponies.co.uk

3. http://www.worlrshet.eu

4. http://www.worldshet.eu

5. http://www.shetlandponystudbooksociety.co.uk

[1] shetlandponystudbooksociety.co.uk